Andrzej Poppe

---

Życiorys

Pochodzący z Kresów Wschodnich, Andrzej Poppe miał niezwykle interesujące życie i karierę. W trakcie II wojny światowej był aktywnym członkiem Armii Krajowej. Po aresztowaniu w latach 1944–1946, pracował jako górnik w ZSRR. W latach 1946–1947 pełnił funkcję planisty w Państwowych Zakładach Przemysłu Wełnianego w Ozorkowie.

Po zakończeniu służby wojskowej w latach 1947–1949, kontynuował edukację jako słuchacz Uniwersyteckiego Studium Przygotowawczego w Łodzi, a później, w 1955 roku uzyskał tytuł magistra historii na Uniwersytecie Warszawskim. Jego praca doktorska, dotycząca legendy o Borysie i Glebie, została pomyślnie obroniona 29 listopada 1960 pod kierunkiem Aleksandra Gieysztora. Swoją habilitację uzyskał w 1969 roku.

Andrzej Poppe zdobył tytuł profesora nadzwyczajnego w 1987 roku, a dwa lata później został profesorem zwyczajnym. Od 1959 roku był związany z Instytutem Historii UW, gdzie pełnił różne funkcje, w tym starszego asystenta i adiunkta w Katedrze Historii Polski do XVIII wieku. W 1969 roku został docentem w Zakładzie Historii Narodów ZSRR i Słowiańszczyzny oraz w Zakładzie Nauk Pomocniczych Historii. W lat 1955–1959 zajmował również stanowisko asystenta w Instytucie Historii Kultury Materialnej PAN.

Jako visiting professor, miał okazję wykładać na różnych uczelniach, między innymi w Moskwie (1976), Münster (1978–1979), Frankfurcie nad Menem (1983), a także w University of California, Los Angeles (1986) oraz Heidelbergu (1992). W Fakty, jego doświadczenie akademickie obejmowało także współpracę z uniwersytetem w Moguncji (1995) oraz wykładami w Kioto (1998) i Dumbarton Oaks w Waszyngtonie (1973–1974 oraz 1985–1986). Andrzej Poppe był również fellows w All Souls College na Uniwersytecie Oksfordzkim w roku 1988.

W swoim dorobku publikacyjnym ma prace zamieszczone w renomowanych czasopismach takich jak „Byzantinorossica” i „Harvard Ukrainian Studies”. Dodatkowo jest autorem haseł do „Słownika Starożytności Słowiańskich” oraz „Oxford Dictionary of Byzantium”. Jego żona, Danuta Poppe, również jest uznaną historyczką, a wśród jego uczniów znajdują się Hieronim Grala oraz Adrian Jusupović.

Wybrane publikacje

Książki

Andrzej Poppe jest autorem oraz tłumaczem wielu ważnych publikacji, które znacznie przyczyniły się do rozwoju wiedzy na temat historii oraz kultury wschodniosłowiańskiej.

• (przekład) A. E. Kunina, Klęska amerykańskich planów zdobycia panowania nad światem w latach 1917–1920, tłumaczenie z rosyjskiego, A. Poppe, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1952,
• (przekład) Borys Grekov, Chłopi na Rusi od czasów najdawniejszych do XVII wieku, tom 1–2, tłumaczenie: Andrzej Poppe, Antoni Rybarski, Andrzej Sienkiewicz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1955–1957,
• Materiały do słownika terminów budownictwa staroruskiego X–XV w., Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN 1962,
• (redakcja) Zygmunt Świechowski, Budownictwo romańskie w Polsce: katalog zabytków, teksty źródłowe i bibliografia sprawdzona oraz uzupełniona przez Andrzeja Poppe przy współpracy Krystyny Białoskórskiej, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN 1963,
• Materiały do dziejów tkaniny staroruskiej: terminologia źródeł pisanych, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN 1965,
• Państwo i kościół na Rusi w XI wieku, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1968,
• The Rise of Christian Russia, Londyn: Variorum Reprints 1982, zbiór artykułów,
• Kak byla kreŝena Rus’, Moskwa: Izdat. političeskoj literatury 1988,
• Kak byla kreŝena Rus’, Moskwa: Izdat. političeskoj literatury 1989,
• Mihajlo Gruševs’kij, History of Ukraine-Rus, tom 1: Od prehistorii do XI wieku, tłumaczenie: Marta Skorupsky, redakcja: Andrzej Poppe i Frank E. Sysyn z pomocą Uliany M. Pasicznyk, Edmonton – Toronto: Canadian Institute of Ukrainian Studies Press 1997,
• Berestânye gramoty: 50 let otkrytiâ i izučeniâ. Materiały międzynarodowej konferencji, Wielki Nowogród, 24–27 września 2001 r., pod ogólną redakcją V. L. Ânina, redakcja A. A. Gippius i in., Moskva: „Indrik” 2003.

Wybrane artykuły

Andrzej Poppe jest także autorem wielu artykułów naukowych, które wnikliwie analizują historię Kościoła oraz innych ważnych aspektów kulturowych Rusi.

• Uwagi o najstarszych dziejach kościoła na Rusi: cz. 1: Początki metropolii i sprawa archikatedry, „Przegląd Historyczny” 55 (1964), z. 3, s. 369–391,
• Uwagi o najstarszych dziejach kościoła na Rusi. Cz. 2: Metropolia Perejesławska: traktat o azymach, „Przegląd Historyczny” 55 (1964), z. 4, s. 557–572,
• Uwagi o najstarszych dziejach kościoła na Rusi: cz. 3: Metropolia czernihowska, „Przegląd Historyczny” 56 (1965), z. 4, s. 557–569,
• Le traité des Azymes Leontos metropolitou tes en Rhosiai Presthlabas: quand, où et par qui at-il été écrit?, „Byzantion” 35 (1965), s. 504–527, przedruk w: The Rise of Christian Russia, Londyn 1982, nr I,
• Fundacja biskupstwa smoleńskiego, „Przegląd Historyczny” 54 (1966), z. 4, s. 539–557,
• Opowieść latopisarska o wyprawie „na Greków” w 1043 roku, „Slavia Orientalis” 16 (1967), s. 349–362,
• La prince et l’ Eglise en Russie despuis la fin du Xe jusqu’au debut du XIIe siecle, „Acta Poloniae Historia” 20 (1969), s. 95–119, przedruk w: The Rise of Christian Russia, Londyn 1982, nr IX,
• K czteniju odnogo miesta Powiesti vremiennych let, „Literatura i obszczestwiennaja mysl Drewniej Rusi, Trudy Otdelenija drewnieruskoj literatury” 24 (1969), s. 54–57,
• L’organisation diocesaine de la Russie aux XIe–XIIe siecles, „Byzantion” 40 (1970), s. 165–217, przedruk w: The Rise of Christian Russia, Londyn 1982, nr VIII,
• La derniere expedition russe contre Constantinople, „Byzantinoslavica” 32 (1971), s. 1–29, 233–268,
• The political background to the baptism of the Rus, „Dumbarton Oaks Papers” 30 (1976), s. 17–24, przedruk w: The Rise of Christian Russia, Londyn 1982, nr II,
• Ruś i Bizancjum w latach 986–989, „Kwartalnik Historyczny” 85 (1978), nr 1, s. 3–23,
• The original status of the Old Russian Church, „Acta Poloniae Historia” 39 (1979), s. 5–45, przedruk w: The Rise of Christian Russia, Londyn 1982, nr III,
• Das Reich der Ruś im 10. und 11. Jahrhundert: Wandel der Ideenwelt, „Jahrbücher für Geschichte Osteuropas” Neue Folge, 28 (1980), nr 3, s. 334–354, przedruk w: The rise of Christian Russia, Londyn 1982, nr I,
• Christianisierung und Kirchenorganisation der Ostslawen in der Zeit vom 10. bis zum 13. Jahrhundert, „Österreichisches Ost-und Südosteuropa-Institut” 1 (1988), s. 458–506,
• Pierwszych sto lat chrześcijaństwa na Rusi, „Przegląd Humanistyczny” 33 (1989), z. 4 (283), s. 1–17,
• Once again concerning the baptism of Olga, Archontissa of Rus’, „Dumbarton Oaks Papers” (1992), s. 271–278,
• Spuścizna po Włodzimierzu Wielkim. Walka o tron kijowski 1015–1019, „Kwartalnik Historyczny” 102 (1995), nr 3/4, s. 3–22.

---

Oceń: Andrzej Poppe

---