Tadeusz Gembicki to postać o niezwykle bogatej historii, która urodziła się 22 lipca 1928 roku w Wołominie. Jego życie zakończyło się tragicznie 29 września 1991 roku w Poznaniu.
W latach swojej aktywności zawodowej, Gembicki pełnił kluczową rolę jako generał brygady Wojska Polskiego. Był również szefem sztabu, a zarazem zastępcą dowódcy Wojsk Obrony Powietrznej Kraju. Można wspomnieć, że jego kadencja trwała w dwóch okresach, najpierw w latach 1972-1975, a następnie 1977-1985.
Życiorys
Tadeusz Gembicki, rodem z Wołomina, był synem Kazimierza (1891–1947), współwłaściciela huty szkła „Praca” oraz Ewy z domu Janoch (1899–1970). W latach 1934–1941 uczęszczał do szkoły powszechnej w Wołominie, po czym kontynuował naukę w Miejskim Gimnazjum Kupieckim w Warszawie aż do 1943 roku. Jako młody człowiek odznaczał się sukcesami, zdobywając tytuł mistrza Warszawy w zapasach. W 1948 roku ukończył liceum administracyjne w Warszawie, uzyskując maturę.
Od roku 1949 Tadeusz Gembicki był związany z Szkolną Kompanią Oficerów Rezerwy Piechoty nr 4 w Szczecinie. Już we wrześniu 1950 trafił do rezerwy, a następnie zajął się pracą w Biurze Projektów Przemysłu Szklarskiego w Wołominie, które wkrótce zostało przekształcone w Biuro Projektów Przemysłu Lekkiego Oddział w Wołominie. W czerwcu 1951 został powołany na służbę czynną, a jego pierwszym przydziałem był 33 batalion obsługi lotniska, w którym pełnił funkcję dowódcy plutonu wartowniczego.
W latach 1951–1952 uczęszczał na Kurs Administracyjno-Sztabowy w Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie. Następnie służył w sztabie 9 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Malborku, gdzie towarzyszył szefowi wydziału operacyjno-wywiadowczego, począwszy od jesieni 1952. W okresie od stycznia do października 1953 roku ukończył Kurs Doskonalenia Oficerów przy Sztabie Generalnym WP w Rembertowie. Po odbyciu kursu, objął stanowisko szefa sztabu 25 pułku lotnictwa myśliwskiego OPL w Pruszczu Gdańskim.
W 1955 roku Gembicki przeszedł do Dowództwa Wojsk Lotniczych i Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju, pełniąc kolejne kluczowe funkcje, takie jak starszy pomocnik szefa wydziału operacyjnego. Lata 1961–1966 spędził na studiach w Wojskowej Dowódczej Akademii Obrony Powietrznej w ZSRR, po których objął szefostwo wydziału planowania operacyjnego w Dowództwie Wojsk OPK. W listopadzie 1968 został szefem Oddziału Operacyjnego w tym samym dowództwie.
W 1969 roku stał na czele sztabu i pełnił funkcję zastępcy dowódcy 3. Korpusu Obrony Powietrznej Kraju w Wrocławiu. Po kolejnych awansach, we wrześniu 1974 roku objął stanowisko szefa sztabu i zastępcy dowódcy Wojsk OPK. 1 października 1974 roku został mianowany generałem brygady; nominację wręczył mu przewodniczący Rady Państwa PRL prof. Henryk Jabłoński w Belwederze w obecności Edwarda Gierka, I sekretarza Komitetu Centralnego PZPR.
W 1975 roku Gembicki objął dowództwo 3. Korpusu OPK, a w 1977 roku znowu stał się zastępcą dowódcy – szefem sztabu Wojsk OPK. W maju 1985 roku zyskał tytuł głównego specjalisty w Kierownictwie Sztabu Generalnego WP w Warszawie. Od 1984 do 1989 pełnił także rolę pracownika naukowo-badawczego w Instytucie Badań Strategiczno-Obronnych Akademii Sztabu Generalnego WP w Warszawie. W kwietniu 1989 roku został mianowany attaché wojskowym, morskim i lotniczym przy Ambasadzie PRL w Hawanie, a jego misja zakończyła się w lipcu 1991.
Na mocy rozkazu MON z dnia 13 sierpnia 1991 roku został formalnie przeniesiony w stan spoczynku. Niestety, niedługo po tym zmarł w Poznaniu. Jego pochówek odbył się 4 października 1991 roku na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera BII-7-2). W ostatniej drodze towarzyszyli mu najwyżsi rangą wojskowi, w tym dowódca Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej gen. dyw. pil. Jerzy Gotowała oraz emerytowani dowódcy Wojsk OPK.
W czasie, gdy Tadeusz Gembicki dowodził 3 Korpusem OPK, korpus ten otrzymywał najwyższe oceny w swojej klasie. Jako szef sztabu Wojsk OPK był odpowiedzialny za cały cykl ćwiczeń wojskowych, a także za koordynację współdziałania systemów OPK Polski z krajami sąsiednimi będącymi członkami Układu Warszawskiego. Dodatkowo nadzorował programy szkoleniowe dla nowych systemów uzbrojenia, takich jak samoloty myśliwskie MiG-21-bis oraz MiG-23, a także zestawy rakietowe S-200 Wega.
Awanse
W czasie swojej długotrwałej kariery w Ludowym Wojsku Polskim, Tadeusz Gembicki zdobył kolejne stopnie wojskowe, uzyskując awanse na przestrzeni lat:
- chorąży – 1950,
- podporucznik – 1952,
- porucznik – 1953,
- kapitan – 1954,
- major – 1959,
- podpułkownik – 1966,
- pułkownik – 1970,
- generał brygady – 1974.
Odznaczenia
Wśród licznych wyróżnień, które zdobył Tadeusz Gembicki, znajdują się prestigowe nagrody oraz medalowe odznaczenia przyznawane za wybitne osiągnięcia, działalność na rzecz obronności kraju oraz włożony wysiłek w działalność społeczną. Oto kluczowe odznaczenia:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1981),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1973),
- Złoty Krzyż Zasługi (1968),
- Medal 30-lecia Polski Ludowej,
- Medal 40-lecia Polski Ludowej,
- Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
- Srebrny Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny,
- Brązowy Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny,
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Medal „Za Zasługi dla Wojsk Obrony Powietrznej Kraju”,
- Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1978),
- Odznaka „Zasłużony dla miasta Wrocławia”,
- inne odznaczenia.
Te nagrody symbolizują nie tylko osobiste osiągnięcia, ale również szerokie uznanie jego zaangażowania w rozwój i obronność kraju.
Życie prywatne
Tadeusz Gembicki od 1953 roku był w związku małżeńskim z Jadwigą Morawską, która urodziła się w 1934 roku i odeszła w 2024 roku. W wyniku tego małżeństwa urodzili się córka i syn.
Przypisy
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. I: A–H, Toruń 2010 r., s. 430–432
- Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 2, 01.02.1979 r., s. 15
- Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jan Antoni Romańczyk | Adam Krzysztoporski | Stanisław Żurakowski (podpułkownik)Oceń: Tadeusz Gembicki