Muzeum im. Zofii i Wacława Nałkowskich, znane również jako Dom nad łąkami, jest instytucją kultury o charakterze biograficznym, z siedzibą w Wołominie, w malowniczym województwie mazowieckim. Zofia oraz Wacław Nałkowscy, to postacie, które odegrały istotną rolę w polskiej kulturze i literaturze, a muzeum zostało założone w 1992 roku z intencją upamiętnienia ich życia oraz twórczości.
W muzeum można znaleźć nie tylko pamiątki po Nałkowskich, ale również zbiory, które ilustrują ich działalność artystyczną oraz wpływ na rozwój literatury w Polsce.
Historia
Rodzinny dom Zofii Nałkowskiej, który został zbudowany w 1895 roku przez jej ojca, Wacława Nałkowskiego, geografa oraz pedagoga, ma bogatą historię. Wacław był także publicystą literackim oraz społecznym. Ten urokliwy drewniany domek mieści się na małym, piaszczystym wzgórzu, znajdującym się na granicy pomiędzy Wołominem a Kobyłką. Oddziela go od ruchliwej, asfaltowej szosy warszawskiej łąka, co nadaje temu miejscu wyjątkowy charakter i prowadzi wprost do tytułowej książki Zofii nałkowskiej, wydanej w 1925 roku, pt. „Dom nad łąkami”. Decyzja o osiedleniu się na wołomińskich Górkach była wynikiem zaproszenia ze strony Henryka Konstanty Woyciechowskiego, ówczesnego właściciela majątku, z którym Wacław zaprzyjaźnił się podczas studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
W czasie młodości Zofii, jej dom pełnił funkcję salonu literackiego, pełnego wybitnych gości. Spotkania te były ucztą intelektualną, gdzie odbywały się dyskusje oraz wykłady, będące uzupełnieniem humaniści-cznego, choć nieco alternatywnego wykształcenia Zofii Nałkowskiej. Na Górkach odbywała się również intensywna praca naukowa, która miała kluczowe znaczenie dla rozwoju polskiej geografii w okresie międzywojennym. Wacław Nałkowski pracował tu nad swoimi książkami, które miały na celu reformę nauczania geografii w polskich szkołach, między innymi nad „Zarysem metodyki geografii” oraz „Zarysem geografii powszechnej (rozumowej)”. Niestety, jego pracy nad „Wielkim atlasem geograficznym”, planowanym wspólnie z Andrzejem Świętochowskim, nigdy nie udało się zakończyć.
W Górkach powstały także niektóre z najważniejszych dzieł Zofii Nałkowskiej, jak „Romans Teresy Hennert”, „Granica” oraz dramat „Dom kobiet”. Rodzinny dom stał się nie tylko tłem, ale również głównym tematem wielu jej utworów, a także znany jest dzięki powieści „Dom nad łąkami”. Ponadto, na poddaszu znajdowała się pracownia rzeźbiarska Hanny Nałkowskiej, która była absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
W roku 1937, z powodu problemów finansowych, panie Nałkowskie były zmuszone sprzedać „Dom nad Łąkami”. Mimo trudności, jakie przyniosła II wojna światowa, dom na Górkach przetrwał. Po wojnie został przejęty przez ADM w Wołominie, a następnie przeznaczony na mieszkanie dla kilku rodzin. Niestety, przez długie lata nie był odnawiany, co doprowadziło do jego niszczenia, a ogród wokół uległ dewastacji. Dopiero pod koniec lat 80-tych przystąpiono do remontu budynku.
Ostatecznie, Muzeum im. Zofii i Wacława Nałkowskich w Wołominie zostało oficjalnie otwarte 29 października 1992 roku. To wydarzenie było możliwe dzięki ogromnemu zaangażowaniu licznych osób oraz instytucji, które współpracowały z ówczesnymi władzami samorządowymi w Wołominie, a także dzięki gronu wielbicieli twórczości Zofii Nałkowskiej.
Ekspozycja
W muzeum im. Zofii i Wacława Nałkowskich, które ma na celu upamiętnienie życia oraz dorobku artystycznego tej niezwykłej pary, znajduje się wyjątkowa ekspozycja, która zachwyca różnorodnością zgromadzonych eksponatów.
Wśród zebranych artefaktów można znaleźć fotografie rodzinne, które uchwyciły chwile z życia ich rodziny, a także ocalały księgozbiór, który przybliża czytelnikom literacki świat Nałkowskich. Dodatkowo, w zbiorach są mapy, które mogą przypominać o miejscach ważnych dla ich życia oraz dwa popiersia, które stanowią hołd dla twórczości obu artystów.
Miłośnicy muzyki z pewnością zainteresują się fortepianem Zofii Nałkowskiej, który znajduje się w jednej z sal. Ekspozycja została zorganizowana w sposób, który umożliwia zwiedzającym poznanie poszczególnych okresów życia oraz twórczości pisarki, a także jej działalności społecznej. Wszystkie pomieszczenia na dostępnej dla gości przestrzeni parterowej zostały starannie przygotowane, by opowiedzieć historię Nałkowskich.
Oprócz wnętrza muzeum, warto zwrócić uwagę na otaczający je park, w którym rośnie klon posadzony przez Wacława Nałkowskiego. Drzewo to, będące żywym świadkiem minionych lat, doskonale dopełnia atmosferę tego miejsca, tworząc niepowtarzalny klimat i sprzyjając refleksji nad działami i dorobkiem Zofii oraz Wacława Nałkowskich.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Galeria Wołomin | Huta Szkła Wołomin | Huragan Wołomin | Ławeczka Henryka Woyciechowskiego w Wołominie | Wołomin (stacja kolejowa) | Wołomin SłonecznaOceń: Muzeum im. Zofii i Wacława Nałkowskich